Szanowni Państwo,
projekt Avant to inicjatywa pierwotnie studencka, a obecnie realizowana przez studentów, doktorantów i młodych pracowników naukowych. Ten aspekt ?świeżości? stanowi ważny element jego racji bytu. Funkcjonując od maja 2010 roku pod opieką Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, dysponujemy zapleczem organizacyjnym w postaci Międzywydziałowego Koła Awangardy Filozoficzno-Naukowej UMK. Działamy w oparciu o najlepszą dostępną nam pomoc realizacyjną ze strony profesjonalistów. Nasza główna (i nadal krystalizowana) idea to promowanie dialogu między współczesną filozofią i naukami oraz nimi a sztuką ? ze wskazaniem na najnowsze interesujące trendy i przy współpracy międzynarodowej. Innymi słowy: jesteśmy młodzi, poszukujący i interdyscyplinarni.
W efekcie mamy przyjemność złożyć na ręce Państwa debiutancki numer czasopisma Avant. Pismo Awangardy Filozoficzno-Naukowej. Ten dwujęzyczny kwartalnik obejmować ma: prezentację przekładów ciekawych i znaczących artykułów zagranicznych oraz polskich, wywiady z liczącymi się filozofami i naukowcami, selekcjonowane i recenzowane teksty autorów praktycznie z całego świata, prezentację frapujących debat, wreszcie ? dialog z artystami (wywiady, analizy, wspólne projekty). Chcemy kłaść nacisk na jakość i wymowę oprawy graficznej. Dla zapewnienia wysokiego poziomu realizacji projektu zorganizowaliśmy (i nadal rozszerzamy) międzynarodową Radę Naukową, złożoną głównie z młodych ale uznanych specjalistów w dziedzinach nas absorbujących.
Znaczący rys naszej działalności, który ma znajdować coraz skuteczniejsze odbicie w Avancie, to nastawienie na wspomnianą dialogiczność, kooperację i konfrontację. Ma to związek nie tylko z wywiadami i debatami, ale także z planowaną formułą każdego numeru: tworzoną raczej kontrastowo i polemicznie niż monotematycznie. Jesteśmy w trakcie organizowania specjalnego forum internetowego typu working papers. Umieszczane tam szkice prac naukowych poddawane będą twórczej dyskusji czytelników, ale i kompetentnych pracowników naukowych. Otwarty i obustronnie aktywny charakter tego procederu ma szanse ? przy sprawnym funkcjonowaniu ? stać się optymalnym sposobem podnoszenia jakości tekstów proponowanych do publikacji, tym samym wydatnie wspierając i uzupełniając działalność Rady Naukowej.
Należy wyjaśnić, z jakiego powodu w tytule naszego portalu i pisma używamy słowa ?awangarda?, które jest dość nienaukowe i niefilozoficzne, a dla niektórych wręcz pretensjonalne. Powodów jest kilka; odwołują się do różnych sfer znaczeniowych, lecz wzięte razem wyrażają ciekawość, kreatywność i nonkonformizm (vide: metaforyczna postać Discordii na okładce pierwszego numeru Avantu). ?Awangarda? na pewno oznacza, że kierujemy się ku nowym głosom i koncepcjom. Z drugiej strony ? dotyczy naszego otwarcia na młodych, interesujących autorów, których publikacji oczekujemy. Niewątpliwie jest aluzją także do sztuki współczesnej, która tutaj zapraszana jest do rozmowy i wzajemnego oświecania się wraz z naukami i filozofią. A jeśli sięgnąć do samych źródeł znaczeniowych ? czyli ?avant-guarde? jako ?straży przedniej? ? w pewnym sensie ośmielamy się mianować samych siebie na owych strażników, strzegących żywotności i potrzeby ciągłej aktualizacji wiedzy, a przy tym jej ludzkiego oblicza. Szczególnego znaczenia nabiera pojęcie awangardy w kontekście kondycji polskiej filozofii współczesnej, otwartej na nauki, która zajmuje w dalszym ciągu marginesową pozycję w naszym świecie akademickim. Z tego względu nowe trendy w filozofii i nauce nabierają charakteru swoistej awangardowości, co chętnie wykorzystamy jako element prowokacji do walki z zastaną sytuacją.
Niniejszy numer prezentuje od dawna należną polskiemu czytelnikowi, ważną ?klasykę awangardy? kognitywistycznej: trzy teksty z dziedziny neurofenomenologii. Pokazują one, jak można owocnie uprawiać naukę o świadomości, by stanowiła ona wartościową część nauk kognitywnych. Podejmują się one również celu jeszcze bardziej ambitnego: propozycji rozwiązania trudnego problemu świadomości. W opozycji do tego, drugi dział tego numeru Avantu przedstawia inspirujące wypowiedzi Ricka Grusha, twórcy między innymi kognitywistycznej koncepcji emulacji, który lokuje swoje badania w tradycji kantowskiej, obecnej w analitycznej metafizyce i epistemologii (Kant ? Strawson ? Evans). Ponadto prezentujemy wywiad, przeprowadzony z cenionym przedstawicielem awangardy muzycznej, w tym ? muzyki improwizowanej, Krzysztofem Knittlem. Efekt to interesująca próba skonfrontowania doświadczeń Praktyka muzycznego z naukowo-filozoficznym podejściem do tej dziedziny sztuki. Wspomniane pozycje tego numeru Avantu uzupełnione są o inne wybrane przez nas ? miejmy nadzieję interesujące ? teksty.
Realizowanie pierwszego numeru Avantu spotkało się niespodziewanie szybko z zainteresowaniem i wielką życzliwością. Dlatego też wdzięczni jesteśmy za pozyskane w tym czasie kontakty, wywiady oraz uzyskane zgody na przekład interesujących anglojęzycznych artykułów naukowych. Z drugiej strony ? w toku pozyskiwania premierowych a dobrych polskich artykułów spoza kręgu UMK mieliśmy do rozwiązania zadanie bliskie momentami rozwiązywaniu kwadratury koła, ponieważ najczęstszą reakcją była: jesteśmy zainteresowani ? ale pokażcie nam pierwszy numer. Z powyższych względów, choć pragniemy reprezentować szeroko pojęty świat akademicki, ten premierowy numer wyjątkowo skupia głównie (bo nie tylko) autorów związanych z naszą uczelnią.
Mamy przyjemność wyrazić swoją wdzięczność osobom, które umożliwiły lub wydatnie pomogły w pracach nad naszym czasopismem. Przede wszystkim dziękujemy Doktorowi Tomaszowi Komendzińskiemu (Zakład Kognitywistyki i Epistemologii UMK), bez którego sieci kontaktów ze światem naukowym oraz sugestii organizacyjnych prezentowalibyśmy Państwu teraz dużo skromniejsze wydawnictwo. Dziękujemy też za dużą życzliwość, zrozumienie i pomoc organizacyjną pracownikom naukowym UMK: Profesorowi Andrzejowi Szahajowi (Dziekan Wydziału Humanistycznego UMK), Profesorowi Adamowi Grzelińskiemu (Dyrektor Instytutu Filozofii UMK), a także Doktor Aleksandrze Derra i Doktorowi Krzysztofowi Abriszewskiemu (oboje reprezentują Zakład Filozofii Współczesnej UMK). Specjalne podziękowania składamy również personelowi i ?duchowi? toruńskiego lokalu Kadr (kto wie, czy bez tego miejsca pomysł stworzenia Avantu w ogóle by się pojawił).
Redaktorzy Avant. Pismo Awangardy Filozoficzno-Naukowej
Toruń, 27.10.2010
