Metody badania pamięci w ujęciu teorii rozmytego śladu

Avant, wol. X, nr 3/2019, doi: 10.26913/avant.2019.03.05
publikowane na licencji CC BY-NC-ND 3.0

Michał Obidziński
Instytut Psychologii
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
m.m.obidzinski @ gmail.com

Opublikowano Online First 29 lipca 2019   Pełny tekst

Abstrakt: Artykuł omawia metody eksperymentów pamięciowych, najczęściej stosowanych w badaniach opartych o teorię rozmytego śladu. Na początku przedstawiono pokrótce samą teorię. Następnie omówiono poszczególne metody (ich procedurę badawczą, sposoby analizy wyników oraz możliwości i ograniczenia) uporządkowane zgodnie z chronologią pojawiania się ich w praktyce badawczej. Prezentowane metody to kolejno: paradygmat DRM, model wspólnego rozpoznawania, uproszczony model wspólnego rozpoznawania, kwantowy model pamięci epizodycznej oraz jego zgeneralizowana wersja.

Słowa kluczowe: psychologia; pamięć; teoria rozmytego śladu; metodologia; modele wielomianowe


Memory Experiment Methods in Fuzzy-Trace Theory Approach

Abstract: This paper presents the most popular memory experiments methods used in studies in the fuzzy-trace theory approach. After a brief discussion of the theory itself, each method is described in detail (its procedure, methods of analysing results, as well as both its advantages and limitations). Methods are presented in chronological order of their appearance in research practice. The presented methods are: the DRM paradigm, the conjoint recognition model, the simplified conjoint recognition model, the quantum episodic memory model and its generalized version.

Keywords: psychology; memory; fuzzy-trace theory; methodology; multinomial models


Bibliografia

Biesecker, B., Austin, J., & Caleshu, C. (2017). Theories for psychotherapeutic genetic counseling: Fuzzy trace theory and cognitive behavior theory. Journal of genetic counseling26(2), 322-330. doi: 10.1007/s10897-016-0023-1

Bouwmeester, S., Vermunt, J. K., & Sijtsma, K. (2007). Development and individual differences in transitive reasoning: A fuzzy trace theory approach. Developmental Review27(1), 41-74.

Brainerd, C. J., & Reyna, V. F. (1990a). Gist is the grist: Fuzzy-trace theory and the new intuitionism. Developmental Review10(1), s. 3-47. doi: 10.1016/0273-2297(90)90003-M

Brainerd, C. J., & Reyna, V. F. (1990b). Inclusion illusions: Fuzzy-trace theory and perceptual salience effects in cognitive development. Developmental Review10(4), s. 365-403. doi: 10.1016/0273-2297(90)90020-5

Brainerd C. J., Reyna V. F., Mojardin, A. H. (1999). Conjoint recognition. Psychological Review, 106, 160-179. doi: 10.1037/0033-295X.106.1.160

Brainerd, C. J., Reyna, V. F., Zember, E. (2011). Theoretical and forensic implications of developmental studies of the DRM illusion. Memory & Cognition, 39, 365–380. doi: 10.3758/s13421-010-0043-2

Brainerd, C. J., Reyna, V. F., Wright, R., & Mojardin, A. H. (2003). Recollection rejection: False-memory editing in children and adults. Psychological Review, 110, s. 762-784. doi: 10.1037/0033-295X.110.4.762

Brainerd, C. J., Wang, Z., Reyna, V. F., & Nakamura, K. (2015). Episodic memory does not add up: Verbatim-gist superposition predicts violations of the additive law of probability. Journal of Memory and Language, 84, 224–245. doi: 10.1016/j.jml.2015.06.006

Brainerd, C. J., Wright, R., Reyna, V. F., & Mojardin, A. H. (2001). Conjoint recognition and phantom recollection. Journal of Experimental Psychology: Learning, Memory, and Cognition, 27(2), s. 307-327. doi: 10.1037//0278-7393.27.2.307

Ceci, S. J., & Bruck, M. (1998). The ontogeny and durability of true and false memories: A fuzzy trace account. Journal of Experimental Child Psychology71(2), 165-169.

Chick, C. F., & Reyna, V. F. (2012). A fuzzy-trace theory of adolescent risk-taking: Beyond self-control and sensation seeking. The adolescent brain: Learning, reasoning, and decision making, 379-428.

Collins, A. M., & Loftus, E. F. (1975). A spreading-activation theory of semantic processing. Psychological review82(6), 407-428. doi: 10.1037/0033-295X.82.6.407

Corbin, J. C., Reyna, V. F., Weldon, R. B., & Brainerd, C. J. (2015). How reasoning, judgment, and decision making are colored by gist-based intuition: A fuzzy-trace theory approach. Journal of applied research in memory and cognition4(4), 344-355. doi: 10.1016/j.jarmac.2015.09.001

Nieznański, M. (2015). Pamięć informacji kontekstowej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe UKSW.

Obidziński, M. (2016a). Teoria rozmytego śladu. Prezentacja modelu i możliwych jego zastosowań w odniesieniu do problematyki wychowania. Fides et Ratio, 1(25), 49-61.

Obidziński, M. (2016b). Modele wielomianowych drzewek przetwarzania w badaniach nad pamięcią. W: W: P. Szczepańczyk, M. Rajewska (red.), Badania młodych naukowców, tom 4 (s. 181-196). Siedlce: Wydawnictwo Unitas.

Obidziński, M. (2017). Nadużywanie alkoholu i inne zachowania ryzykowne młodzieży w ujęciu teorii rozmytego śladu. Fides et Ratio, 3(21), 80-96.

Obidziński, M. (2018). Co badania prowadzone w metodologii teorii rozmytego śladu mogą powiedzieć nam o normatywności? Komentarz do artykułu “Explaining Contradictory Relations Between Risk Perception and Risk Taking”. Avant, VIII(3), 109-117. doi: 10.26913/80302017.0112.0006

Obidziński, M., Nieznański, M. (2017). False memory for orthographically versus semantically similar words in adolescents with dyslexia: a fuzzy-trace theory perspective. Annals of dyslexia, 67(3), 318-332. doi: 10.1007/s11881-017-0146-6

Polak, M., Dukała, K., Szpitalak, M., & Polczyk, R. (2016). Toward a non-memory misinformation effect: Accessing the original source does not prevent yielding to misinformation. Current Psychology35(1), 1-12. doi: 10.1007/s12144-015-9352-8

Polczyk, R. (2017). The “memory” misinformation effect may not be caused by memory failures: Exploring memory states of misinformed subjects. Polish Psychological Bulletin48(3), 388-400. doi: 10.1515/ppb-2017-0045

Rédei, M., & Summers, S. J. (2007). Quantum probability theory. Studies in History and Philosophy of Science Part B: Studies in History and Philosophy of Modern Physics, 38(2), 390-417. doi: 10.1016/j.shpsb.2006.05.006

Riefer, D. M., & Batchelder, W. H. (1988). Multinomial modeling and the measurement of cognitive processes. Psychological Review, 95(3), 318-339.

Roediger, H. L., & McDermott, K. B. (1995). Creating false memories: Remembering words not presented in lists. Journal of experimental psychology: Learning, Memory, and Cognition, 21(4), 803-814.

Roediger, H., Watson, J., McDermott, K., Gallo, D. (2001). Factors that determine false recall: a multiple regression analysis. Psychonomic Bulletin & Review, 8(3), 385-407. doi: 10.3758/BF03196177

Reyna, V. F., Helm, R. K., Weldon, R. B., Shah, P. D., Turpin, A. G., Govindgari, S. (2018). Brain activation covaries with reported criminal behaviors when making risky choices: A fuzzy-trace theory approach. Journal of Experimental Psychology: General147(7), 1094. doi: 10.1037/xge0000434

Stahl, C., Klauer, K. C. (2008). A simplified conjoind recognition paradigm for the measure of gist and verbatim memory. Journal of Experimental Psychology: Learning, Memory and Cognition, 34, 570-586. doi: 10.1037/0278-7393.34.3.570

Stahl, C., Klauer, K. C. (2009). Measuring phantom recollection in the simplified conjointre cognition paradigm. Journal of Memory and Language, 60, 180-193. doi: 10.1016/j.jml.2008.08.001

Trueblood, J. S., & Hemmer, P. (2016). The Generalized Quantum Episodic Memory Model. Cognitive Science, published online. doi: 10.1111/cogs.12460

Tulving, E., Watkins, M. J. (1975). Structure of memory traces. Psychological Review, 82(4), 261-275.

Tversky, A., & Koehler, D. J. (1994). Support theory: A nonextensional representation of subjective probability. Psychological review, 101(4), 547–567.

Watson, J., Balota, D., Roediger, H. (2003). Creating false memories with hybrid lists of semantic and phonological associates: Over-additive false memories produced by converging associative networks. Journal of Memory and Language, 49, 95-118. doi: 10.1016/S0749-596X(03)00019-6

Watson, J. M., Balota, D. A., & Sergent-Marshall, S. D. (2001). Semantic, phonological, and hybrid veridical and false memories in healthy older adults and in individuals with dementia of the Alzheimer type. Neuropsychology15(2), 254-267. doi: 10.1037//0894-4105.15.2.254

Weekes, B.S., Hamilton, S., Oakhill, J., & Holliday, R.E. (2008). False recollection in children with reading comprehension difficulties. Cognition, 106, 222-233. doi: 10.1111/cogs.12460

Westbury, C., Buchanan, L., & Brown, N. R. (2002). Sounds of the neighborhood: False memories and the structure of the phonological lexicon. Journal of Memory and        Language, 46(3), 622-651. doi: 10.1006/jmla.2001.2821

Wolfe, C. R. (1995). Information seeking on Bayesian conditional probability problems: A fuzzy‐trace theory account. Journal of Behavioral Decision Making8(2), 85-108. doi: 10.1002/bdm.3960080203


Czasopismo „Avant” – zadanie finansowane w ramach umowy 711/P-DUN/2019 ze środków Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę.

Możliwość komentowania została wyłączona.