Avant, wol. XI, nr 3, doi: 10.26913/avant.2020.03.22
publikowane na licencji CC BY-NC-ND 3.0
Marzena Adamiak 
Instytut Filozofii i Socjologii, Polska Akademia Nauk, Warszawa
madamiak @ ifispan.waw.pl
Aleksandra Derra
Instytut Filozofii, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń
aldewicz @ umk.pl
Przyjęto 7 maja 2020; zaakceptowano 15 maja 2020; opublikowano Online First 21 maja 2020
Pełny tekst
Abstrakt: Autorki wprowadzają w tematykę artykułów poświęconych tradycjom teorii feministycznych i ich współczesnym rozwinięciom, które składają się na monograficzną sekcję w ramach jedenastego rocznika czasopisma „Avant” (wol. XI, nr 3). Podkreślają, że prace te znakomicie ilustrują wielowątkowe i pełne ciekawych niuansów tendencje tego dynamicznie rozwijającego się pola badawczego. Teorię i praktykę feministyczną napędza walka z niesprawiedliwością; z seksizmem, rasizmem, niewolnictwem, kolonializmem czy klasizmem, dzisiaj towarzyszy im zaangażowanie w ochronę planety. Współczesne teorie feministyczne wychodzą poza dualizm, binarność, płeć, wreszcie poza humanizm. Charakteryzuje je poszerzenie rozumienia skali i wielowymiarowości mechanizmów opresji (intersekcjonalność), zredefiniowanie kategorii kobiecości, odzyskiwanie idei wspólnotowości, siostrzeństwa, solidarności (także z innymi istotami), uznanie doświadczenia czy podkreślanie roli współpracy między teorią a praktyką.
Słowa kluczowe: definicja feminizmu; nurty w feminizmie; kategoria kobiety; teoria feministyczna; praktyka feministyczna; intersekcjonalność; posthumanizm; Simone de Beauvoir; bell hooks; Rosi Braidotti; Bonnie Mann
Feminist theories: traditions and perspectives
Introduction to the thematic volume
Keywords: definition of feminism; trends in feminism; category of women; feminist theory; feminist practice; intersectionality; posthumanism; Simone de Beauvoir; bell hooks; Rosi Braidotti; Bonnie Mann
Bibliografia
| Adamiak, M., Derra, A. (2005). Feminizm na manowcach fundamentalizmu. Problem kobiecej podmiotowości/tożsamości we współczesnej myśli feministycznej. W: M. Szulakiewicz, Z. Karpus (red.), Fundamentalizm i kultury (s. 447-460). Toruń: Wydawnictwo UMK. | ||||
| Aleksijewicz, S. (2015). Wojna nie ma w sobie nic z kobiety (J. Czech, tłum.). Wołowiec: Wydawnictwo Czarne. | ||||
| Barad, K. (2012). Matter feels, converses, suffers, desires, yearns and remembers. Inter-view with Karen Barad. W: I. van der Tuin, R. Dolphijn (red.), New Feminism Material-ism. Interviews and Cartographies (s. 48-70). Ann Arbor: Open Humanities Press. | ||||
| Beauvoir, S. de. (2003). Druga płeć (G. Mycielska, M. Leśniewska, tłum.). Warszawa: Wydawnic-two Jacek Santorski & Co. | ||||
| Butler, J. (2008). Uwikłani w płeć. Feminizm i polityka tożsamości (K. Krasuska, tłum.). Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej. | ||||
| Friedan, B. (2012). Mistyka kobiecości (A. Grzybek, tłum.). Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca. | ||||
| Grabowska, M. (2018). Zerwana genealogia. Działalność społeczna i polityczna kobiet po 1945 roku a współczesny polski ruch kobiecy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar. | ||||
| Hannam, J. (2010). Feminizm (A. Kaflińska, tłum.). Poznań: Zysk i S-ka. | ||||
| Haraway, D. (2014). Wiedza usytuowana: problem z nauką w feminizmie a przywilej przyjęcia częściowej, niepełnej perspektywy. W: E. Bińczyk, A. Derra (red.), Studia nad nauką i techno-logią. Wybór tekstów (s. 103-138). Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. | ||||
| hooks, b. (1981). Ain’t I a Woman? Black Women and Feminism. Boston: South End Press. | ||||
| hooks, b. (2000). Feminism is for Everybody. Passionate Politics. London: Pluto Press. | ||||
| Keller Fox, E. (1983). A Feeling for the Organism. The Life and Work of Barbara McClintock. San Francisco: W. H. Freeman and Company. | ||||
| Knight Abowitz, K. (2005). Reclaiming Community. Educational Theory, 49(2), 143-159. https://doi.org/10.1111/j.1741-5446.1999.00143.x |
||||
| Kourany, J. (2003). A Philosophy of Science for the Twenty-First Century. Philosophy of Science, 70(1), 1-14. https://doi.org/10.1086/367864 |
||||
| Mann, B., Ferrari, M. (red.). (2017). “On ne naȋt pas femme: on le devient…” The Life of a Senten-ce. New York: Oxford University Press. https://doi.org/10.1093/oso/9780190608811.001.0001 |
||||
| Oksala, J. (2016). Feminist Experiences. Foucauldian and Phenomenological Investigations. Illino-is: Northwestern University Press, Evanston. | ||||
| Schiebinger, L. (1999). Has Feminism Changed Science?. Cambridge: Harvard University Press. https://doi.org/10.7788/figurationen.1999.0.0.50 |
||||
| Schiebinger, L. (2015). Czy feminizm zmienił naukę?. Avant, 6(1), 21-26. https://doi.org/10.26913/60102015.0108.0002 |
||||
| Scott, J. W. (1991). The Evidence of Experience. Critical Inquiry 17(4), 773-797. https://doi.org/10.1086/448612 |
||||
| Steinbock, A. J. (2014). Moral Emotions: Reclaiming the Evidence of the Heart. Evanston: Northwestern University Press. https://doi.org/10.2307/j.ctv2dswt7 |
||||
| Zahavi, D. (2014). Self and Other: Exploring Subjectivity, Empathy, and Shame. New York: Oxford University Press. https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780199590681.001.0001 |
||||
