Avant, wol. XI, nr 3, doi: 10.26913/avant.2020.03.29
publikowane na licencji CC BY-NC-ND
Michał Piekarski
Instytut Filozofii
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
m.piekarski@uksw.edu.pl
Przyjęto 25 lutego 2020; zaakceptowano 23 września 2020; opublikowano Online First 25 października 2020
Pełny tekst
Abstrakt: W artykule analizuję zagadnienie normatywności funkcji zaprezentowane w książce Krystyny Bieleckiej Błądzę, więc myślę. Co to jest błędna reprezentacja? W części pierwszej zarysowuję ogólne założenia, jakie, jak twierdzę, powinna spełniać realistyczna i nietrywialna teoria normatywności reprezentacji. W części drugiej przedstawiam bronioną przez Bielecką koherencyjną koncepcję błędu reprezentacyjnego oraz jej główne założenia. Następnie w części trzeciej omawiam inspirowane teleosemantyką stanowisko autorki w kwestii normatywności reprezentacji, które określam mianem epistemicznego. W części czwartej wskazuję dwa potencjalne problemy (to znaczy atrybucji i obserwatora), z których rozwiązaniem ma trudności teleosemantyczne podejście do normatywności. W części piątej sugeruję rozumienie funkcji i mechanizmów reprezentacyjnych w kategoriach normatywności eksplanacyjnej, w części szóstej zaś omawiam rolę ograniczeń środowiskowych w wyjaśnianiu mechanizmów normatywnych. W „Podsumowaniu” bronię koncepcji Bieleckiej, twierdząc, że można uzupełnić ją o ontyczne ujęcie normatywności.
Słowa kluczowe: normatywność; funkcja; mechanizm; wyjaśnianie; reprezentacja; relacja motywacyjna; motywacja; ograniczenia
Normative Representational Mechanisms and Coherence-Based Account of System-Detectable Error
Abstract: In this article, I analyze the issue of the normativity of function presented in Krystyna Bielecka’s book Błądzę, więc myślę. Co to jest błędna reprezentacja? [I Err, Therefore I Think. What is Misrepresentation?]. I outline the general assumptions that, I argue, should be satisfied by a realistic and non-trivial theory of the normativity of representations. In the next part of the paper, I present the coherence-based account of system-detectable error and its main assumptions as defended by Bielecka. Then, I discuss the author’s position on the issue of the normativity of representations, inspired by teleosemantics, which I refer to as epistemic. In the next part, I indicate two potential problems (i.e. attribution and observer) which are difficult to solve by a teleosemantic approach to normativity. After this, I suggest an understanding of representational functions and mechanisms in terms of explanatory normativity, and next, I discuss the role of environmental constraints in explaining normative mechanisms. In the summary, I defend Bielecka’s approach, claiming that it can be supplemented with an ontical approach to normativity.
Keywords: normativity; function; mechanism; explanation; representation; motivational relations; motivation; constraints
Bibliografia
Anselme, P. (2010). The uncertainty processing theory of motivation. Behavioural Brain Research. 208, 291-310. https://doi.org/10.1016/j.bbr.2009.12.020 |
||||
Alston, W. P. (1976). Two Types of Foundationalism. Journal of Philosophy 73, 165-185. https://doi.org/10.2307/2025920 |
||||
Bechtel, W. (2008). Mental Mechanisms: Philosophical Perspectives on Cognitive Neuroscience. New York: Routledge. | ||||
Bielecka, K. (2018). Błądzę, więc myślę. Co to jest błędna reprezentacja? Warszawa: WUW. https://doi.org/10.31338/uw.9788323536406 |
||||
Bielecka, K., Miłkowski, M. (2020). Error Detection and Representational Mechanisms. W: J. Smortchkova, K. Dołęga, T. Schlicht (red.), What are Mental Representations?. Oxford: Oxford University Press. s. 1-31. | ||||
Bickhard, M. H. (2002). The Biological Emergence of Representation, W: T. Brown, L. Smith (red.), Emergence and Reduction: Proceedings of the 29th Annual Symposium of the Jean Piaget Society (s. 105-131). Hillsdale, NJ: Erlbaum. | ||||
Bickhard, M. H. (2003). Process and emergence: normative function and representation. W: J. Seibt (red.), Process Theories. Crossdisciplinary Studies in Dynamic Categories (s. 121-155). Dordrecht: Springer. https://doi.org/10.1007/978-94-007-1044-3_6 |
||||
Bickhard, M. H. (2014). Model interaktywistyczny. (M. Miłkowski tłum.). Przegląd Filozoficzno-Literacki, 2(39), 109-165. | ||||
Bickhard, M. H. (2016). The anticipatory brain: two approaches. W: V. C. Müller (red.), Fundamental Issues of Artificial Intelligence (s. 259-281). Berlin: Springer. https://doi.org/10.1007/978-3-319-26485-1_16 |
||||
Burge, T. (2010). Origins of Objectivity. Oxford: Oxford University Press. https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780199581405.001.0001 |
||||
Chemero, A. (2014). Antyreprezentacjonizm i i nastawienie dynamiczne. (P. Gładziejewski tłum.). Przegląd filozoficzno-literacki, 2(39),79-107. | ||||
Christensen, W. D. (2012). Natural sources of normativity. Studies in History and Philosophy of Biological and Biomedical Sciences, 43, 104-112. https://doi.org/10.1016/j.shpsc.2011.05.009 |
||||
Christensen, W. D., Bickhard, M. H. (2002). The Process Dynamics of Normative Function. Monist, 85(1), 3-28. https://doi.org/10.5840/monist20028516 |
||||
Craver, C. F. (2007). Explaining the brain. Oxford: University Press Oxford https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780199299317.001.0001 |
||||
Craver, C. F., Kaplan, D. (2018). Are More Details Better? On the Norms of Completeness for Mechanistic Explanations. British Journal for the Philosophy of Science. https://doi.org/10.1093/bjps/axy015 |
||||
Cummins, R. (1975). Functional Analysis. Journal of Philosophy, 72, 741-764. https://doi.org/10.2307/2024640 |
||||
Davies, P. S. (2001). Norms of Nature: Naturalism and the Nature of Functions. Cambridge, MA: MIT Press. https://doi.org/10.7551/mitpress/5043.001.0001 |
||||
Dretske, F. (1981). Knowledge and the Flow of Information. Cambridge, MA: MIT Press. | ||||
Dretske, F. (2014). Błędna reprezentacja. (K. Bielecka tłum.). Przegląd Filozoficzno-Literacki, 2(39), 39-58. | ||||
Elqayam, S., Evans J. S. (2011). Subtracting “ought” from “is”: descriptivism versus normativism in the study of human thinking. Behav Brain Sci, 34(5), 233-248. https://doi.org/10.1017/S0140525X1100001X |
||||
Hildreth, E. C., Ullman, S. (1989). The computational study of vision. W: M. Posner (red.), Foundations of cognitive science (s. 581-630). Cambridge, MA: MIT Press. | ||||
Juechems, K., Summerfield, Ch. (2019). Where Does Value Come From? Trends in Cognitive Sciences, 23(10), 836-850. https://doi.org/10.1016/j.tics.2019.07.012 |
||||
Kitcher, P. (1993). Function and Design. Midwest Studies in Philosophy, 1(18), 379-397. https://doi.org/10.1111/j.1475-4975.1993.tb00274.x |
||||
Kolchinsky, A., Wolpert, D. H. (2018). Semantic information, autonomous agency and non-equilibrium statistical physics. Interface Focus. https://doi.org/10.1098/rsfs.2018.0041 |
||||
Machamer, P., Darden, L. Craver, C. F. (2011). Myślenie w kategoriach mechanizmów. (W. Hensel tłum.). Przegląd Filozoficzno-Literacki, 2-3(31), 145-176. | ||||
Maher, J. M., Werner, E. E., Denver, R. J. (2013). Stress hormones mediate predator-induced phenotypic plasticity in amphibian tadpoles. Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences, 280(1758), 20123075. https://doi.org/10.1098/rspb.2012.3075 |
||||
Marr, D. (1982). Vision: A computational approach. San Francisco: Freeman & Co. | ||||
Marr, D., Poggio, T. (1976). Cooperative Computation of Stereo Disparity. Science, 194, 283-87. https://doi.org/10.1126/science.968482 |
||||
Marr, D., Poggio, T. (1979). A Computational Theory of Human Stereo Vision. Proceedings of the Royal Society of London B, 204, 301-328. https://doi.org/10.1098/rspb.1979.0029 |
||||
McKay, R. T., Dennett, D. (2009). The evolution of misbelief. Behavioral and Brain Sciences, 32, 493-510. https://doi.org/10.1017/S0140525X09990975 |
||||
Millikan, R. G. (1989). In Defense of Proper Functions. Philosophy of Science, 2(56), 288-302. https://doi.org/10.1086/289488 |
||||
Millikan, R. G. (2011). Funkcje biologiczne – dwa paradygmaty. (J. Klimczyk tłum.). Przegląd Filozoficzno-Literacki, 2-3(31), 107-143. | ||||
O’Brien, L. (2005). Imagination and the Motivational View of Belief. Analysis, 65(1), 55-62. https://doi.org/10.1093/analys/65.1.55 |
||||
Ramsey W. M. (2007) Representation reconsidered. Cambridge, MA: Cambridge University Press. https://doi.org/10.1017/CBO9780511597954 |
||||
Piekarski, M. (2020). Mechanizmy predykcyjne i ich normatywność. Warszawa: Liberi Libri (w druku). | ||||
Rączaszek-Leonardi, J. (2012). “Language as a System of Replicable Constraints”. W: LAWS, LANGUAGE and LIFE. Biosemiotics, vol 7 (s. 295-333). Dordrecht: Springer. https://doi.org/10.1007/978-94-007-5161-3_19 |
||||
Sterelny, K. i Griffiths, P. E. (1999). Sex and Death: An Introduction to the Philosophy of Biology. Chicago: University of Chicago Press. https://doi.org/10.7208/chicago/9780226178653.001.0001 |
||||
Sullivan-Bissett, E. (2017). Biological Function and Epistemic Normativity. Philosophical Explorations, 20(1), 94-110. https://doi.org/10.1080/13869795.2017.1287296 |
||||
Toledo, L. F., Sazima I., Haddad, C. F. B. (2011) Behavioural defences of anurans: an overview. Ethology Ecology & Evolution, 23, 1-25. https://doi.org/10.1080/03949370.2010.534321 |
||||
Umerez, J., Mossio, M. (2013). “Constraint”. W: W. Dubitzky, O. Wolkenhauer, K.-H. Cho, H. Yokota (red.), Encyclopedia of Systems Biology (s. 490-493). https://doi.org/10.1007/978-1-4419-9863-7_56 |
||||
Quine, W. V. O. (1986). Granice wiedzy i inne eseje filozoficzne. ( B. Stanosz tłum.). Warszawa: PIW. | ||||
Van Gelder, T. (1995). What might cognition be, if not computation? The Journal of Philosophy, 92(7), 345-381. https://doi.org/10.2307/2941061 |
||||
Wiese, W. (2016). Action is enabled by systematic misrepresentations. Erkentnnis, 82, 1233-1252. https://doi.org/10.1007/s10670-016-9867-x |
||||
Winning, J. (2020). Internal perspectivalism: The solution to generality problems about proper function and natural norms. Biology and Philosophy, 35(33), 1-22. https://doi.org/10.1007/s10539-020-09749-z |
||||
Winning, J., Bechtel, W. (2018). Rethinking Causality in Biological and Neural Mechanisms: Constraints and Control. Minds and Machines, 2(28), 287-310. https://doi.org/10.1007/s11023-018-9458-5 |
||||
Wittgenstein, L. (1984). Philosophische Bemerkungen, Suhrkamp 1984. | ||||
Wright, L. (1973). Functions. The Philosophical Review, 2(82), 139-168. https://doi.org/10.2307/2183766 Czasopismo „Avant” – zadanie finansowane w ramach umowy 711/P-DUN/2019 ze środków Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę. |