Avant, wol. XIII, nr 3, https://doi.org/10.26913/avant.3202221
publikowane na licencji CC BY-NC-ND 3.0
Wojciech Kajtoch
Instytut Dziennikarstwa, Mediów i Komunikacji Społecznej
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
wkajt@poczta.onet.pl
Przyjęto 10 lipca 2021; zaakceptowano 19 lipca 2022; opublikowano 25 kwietnia 2023. Pełny tekst
Abstrakt: Artykuł traktuje komiksy Chmielewskiego jako realizację fantastyki groteskowej. Autora artykułu interesuje przede wszystkim groteska językowa. Nieco mniejszą, lecz także istotną rolę pełnią w analizowanym komiksie motywy związane z antyutopią. Dzięki temu komiksy wydane po 1990 roku stają się odbiciem swoich czasów. Związek komiksów z fantastyką naukową polega na tym, że rzeczywistość komiksów jest obficie wypełniona motywami zaczerpniętymi ze współczesnych i dawnych utopii i utworów SF oraz aluzjami do tej lektury.
Słowa kluczowe: Henryk Jerzy Chmielewski; Tytus, Romek i A’Tomek; polski komiks dla młodzieży latach 1959–2010; fantastyka, groteska; SF; antyutopia; motywy literackie
Tytus as a scientist or considering whether Papcio Chmiel was involved in science fiction?
Abstract: The article treats H. J. Chmielewski’s comics as an implementation of grotesque fantasy. The author of the article is primarily interested in the linguistic grotesque. Motives related to dystopia play a minor but essential role in the analyzed comic books. Thanks to this, Chmielewski’s comics published after 1990 become a reflection of their times. The relationship between comics and science fiction lies in the fact that the reality of comics is abundantly filled with themes drawn from modern and ancient utopias and SF works and with allusions to this reading.
Keywords: Henryk Jerzy Chmielewski; Tytus, Romek and A’Tomek; Polish comic book for teenagers 1959–2010; fantastic; grotesque; SF; dystopia; literary motifs
Bibliografia
Chmielewski, H. J. – Papcio Chmiel (2013). Tarabanie w Barbakanie. Autobiografia na tle historii warszawskiego Barbakanu. Warszawa: Prószyński i S-ka. | ||||
Chmielewski, H. J. – Papcio Chmiel (2016). Żywot człowieka zmałpionego. Warszawa: Prószyński i S-ka. | ||||
Grzegorzewski, K. (2017). Obraz wartości PRL w komiksie Henryka Jerzego Chmielewskiego Tytus, Romek i A’Tomek (analiza ksiąg z lat 1966-1987). Acta Universitatis Lodziensis – Folia Litteraria Polonica, 3(41), 159-180. https://doi.org/10.18778/1505-9057.41.11 |
||||
Krajewski, M. D. (2014). Woyciech Zdarzyński, życie i przypadki swoje opisujący. Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). | ||||
Okopień-Sławińska, A. (1998). Groteska. W M. Głowiński, T. Kostkiewiczowa, A. Okopień-Sławińska, J. Sławiński, Słownik terminów literackich (s. 188-189). Wrocław – Warszawa – Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo. | ||||
Smuszkiewicz, A. (2016). Zaczarowana gra. Zarys dziejów polskiej fantastyki naukowej. Stawiguda: Solaris. | ||||
Szwajkowska, A. (2017). Tytus, Romek i A’Tomek z perspektywy komunikatywizmu. Acta Universitatis Lodziensis – Folia Litteraria Polonica, 3(41), s. 181-198. https://doi.org/10.18778/1505-9057.41.12 |