Avant, Vol. XII, No. 3, https://doi.org/10.26913/avant.2021.03.06
published under license CC BY-NC-ND 3.0
Katarzyna Lisowska 
University of Wrocław
Faculty of Philology
katarzyna.lisowska@uwr.edu.pl
Received 12 July 2021; accepted 19 September 2021; published Online First 28 December 2021.
Download full text
Abstract: The aim of this article is to analyse the conceptualisation of lesbian writing and authorship in the Polish literary tradition. The paper discusses various contexts, definitions, applications and uses of these concepts in Polish literary studies. In the article, the texts of such authors as, for instance, Inga Iwasiów, Marta Tomczok, Ewa Chudoba, Błażej Warkocki and Renata Lis are referred to. As a consequence, the specific heterogeneity of Polish discussion about lesbian writing and authorship is presented. These phenomena are situated in the broader context of Western conceptualizations of the analysed subject.
Keywords: lesbian writing/literature; lesbian authorship; queer theory; love between women; female homoeroticism
Bibliography
| Adamowicz, D. (2008). “[…] nigdy nie byłam lesbijką” – lesbianizm jako nabywanie w polskiej prozie po roku 1989. In M. Dąbrowski (Ed.), Lektury płci. Polskie (kon)teksty (pp. 81-90). Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa. | ||||
| Amenta A., Kaliściak T., & Warkocki B. (2021). Literatura przewrotna. In A. Amenta, T. Kaliściak, & B. Warkocki (Eds.), Dezorientacje. Antologia polskiej literatury queer (pp. 19-76). Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej. | ||||
| Amenta A., Kaliściak T., & Warkocki B. (Eds.). (2021). Dezorientacje. Antologia polskiej literatury queer (2021). Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej. | ||||
| Biedroń, R. (2010). Historia homoseksualności w Polsce. In J. Kochanowski, M. Abramowicz & R. Biedroń (Eds.), Queer studies. Podręcznik kursu (pp. 57-95). Warszawa: Kampania Przeciw Homofobii. | ||||
| Bieńko, M. (2019). “Pedał” i “lesba” jako społeczne pojęcia życia codziennego. Heteroseksualne uprzedzenia językowe dotyczące gejów i lesbijek. InterAlia 14, 86-102. https://doi.org/10.51897/interalia/NZSD7140 |
||||
| Bonnet, M.-J. (1997). Związki miłosne między kobietami od XVI do XX wieku (B. Szwarcman-Czarnota, Trans). Warszawa: Sic! | ||||
| Borkowska, G. (1996). Cudzoziemki. Studia o polskiej prozie kobiecej. Warszawa: IBL Wydawnictwo. | ||||
| Borkowska, G. (1998). Historia wypadków miłosnych. In I. Iwasiów & P. Urbański (Eds.), Pogranicza wrażliwości w literaturze dawnej oraz współczesnej. Część I. Miłość (pp. 21-29). Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. | ||||
| Browne, K., & Olasik, M. (2016). Feminism, Lesbian. In N.A. Naples (Ed.), The Willey-Blackwell Encyclopedia of Gender and Sexuality Studies. London: Blackwell. https://doi.org/10.1002/9781118663219.wbegss224 |
||||
| Brückner, A. (1927). Słownik etymologiczny języka polskiego. Kraków: Krakowska Spółka Wydawnicza. | ||||
| Burzyńska, A. (2007). Gender i queer. In A. Burzyńska & M. P. Markowski (Eds.), Teorie literatury XX wieku. Podręcznik (pp. 439-473). Kraków: Znak. | ||||
| Chudoba, E. (2012). Literatura i homoseksualność. Zarys problematyki genderowej w kanonicz¬nych tekstach literatury polskiej i światowej. Kraków: Wydawnictwo Libron -Filip Lohner. | ||||
| Cuber, M. (2003). Les-silent story. Retrieved January 7, 2021, from https://kobiety-kobietom.com/muzyka/art.php?art=203 | ||||
| Cuber, M. (2012). Lot koszący? Perspektywy najnowszej homoerotycznej literatury popularnej. In A. Gemra & H. Kubicka (Eds.), Związki i rozwiązki. Relacje kultury i literatury popularnej ze starymi i nowymi mediami (pp. 73-80). Wrocław: Pracownia Literatury i Kultury Popularnej oraz Nowych Mediów. | ||||
| Darska, B. (2006). Podobieństwa i różnice, czyli literacki świat lesbijki. Przypadek Ewy S., Moniki M. i Magdaleny O. In J. Zakrzewska (Ed.), Queerowanie feminizmu: Estetyka, polityka, czy coś więcej (pp. 191-205). Poznań: Stowarzyszenie Kobiet “Konsola.” | ||||
| Donoghue, E. (1993). Passions between women: British lesbian culture 1668-2001. London: Scarlet Press. | ||||
| Dyszak, A.S. (2014). Nazwy nieheteroseksualnych kobiet we współczesnej polszczyźnie standardowej i potocznej. In J. Wawrzyńczyk (Ed.), Speculum Linguisticum (Vol. 2) (pp. 45-60). Warszawa: BEL Studio. | ||||
| Faderman, L. (1995). What is lesbian literature? Forming a historical canon. In G.E. Haggerty & B. Zimmerman (Eds.), Professions of desire: Lesbian and gay studies in literature (pp. 49-59). New York: Modern Language Association of America. | ||||
| Filipiak, I. (2006). Obszary odmienności. Rzecz o Marii Komornickiej. Gdańsk: Słowo/Obraz Terytoria. | ||||
| Fish, S. (1999). Professional correctness: Literary studies and political change. Cambridge, MA: Harvard University Press. | ||||
| Gajewska, A. (2014). Lesbianizm. In M. Rudaś-Grodzka, K. Nadana-Sokołowska, A. Mrozik, K. Szczuka, K. Czeczot, B. Smoleń, A. Nasiłowska, E. Serafin, & A. Wróbel (Eds.), Encyklopedia gender. Płeć w kulturze (pp. 256-259). Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca. | ||||
| Gowing, L. (2009). Lesbijki we wczesnonowożytnej Europie, 1500-1800. In R. Aldrich (Ed.) (P. Nowakowski, Ed. & Trans.), Geje i lesbijki. Życie i kultura (pp. 125-143). Kraków: Universitas. | ||||
| “InterAlia” 2019, no. 14. | ||||
| Iwasiów, I. (2001). Obcość kultury, znajoma bliskość innych. Wątki lesbijskie we współczesnej literaturze polskiej. In M. Hornung, M. Jędrzejczak, & T. Korsak (Eds.), Ciało, płeć, literatura. Prace ofiarowane Profesorowi Germa¬nowi Ritzowi w pięćdziesiątą rocznicę urodzin (pp. 435-453). Warszawa: Wiedza Powszechna. | ||||
| Iwasiów, I. (2004). Jaka to planeta? In I. Iwasiów, Parafrazy i reinterpretacje. Wykłady z teorii i praktyki czytania (pp. 107-138). Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. | ||||
| Iwasiów, I. (2008). Kobiety na krawędzi dyskursu emancypacyjnego – Monika Mostowik, Gra¬żyna Plebanek, Anna Piwkowska. In M. Dąbrowski (Ed.), Lektury płci. Polskie (kon)teksty (pp. 69-80). Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa. | ||||
| Jay, K. (1995). Lesbian modernism: (Trans)forming the (c)anon. In G. E. Haggerty & B. Zimmerman (Eds.), Professions of desire: Lesbian and gay studies in literature (pp. 72-83). New York: Modern Language Association of America. https://doi.org/10.2307/1348345 |
||||
| Kaliściak, T. (2011). Katastrofy odmieńców. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. | ||||
| Karłowicz, J., Kryński A., Niedźwiedzki W. (1952 [1902, 1919]). Słownik języka polskiego. Vol. 2, 7. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy. | ||||
| Kłosińska, K. (2010). Feministyczna krytyka literacka. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. | ||||
| Kraskowska, E. (2003). Piórem niewieścim. Z problemów prozy kobiecej dwudziestolecia międzywojennego. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM. | ||||
| Krzyszpień, J. (2010). Język i emancypacja LGBT: uwagi praktyczne. In J. Kochanowski, M. Abramowicz, & R. Biedroń (Eds.), Queer studies. Podręcznik kursu (pp. 139-146). Warszawa: Kampania Przeciw Homofobii. | ||||
| Kulpa, R., Mizielińska, J., & Stasińska, A. (2012). (Un)translatable queer?, or what is lost and can be found in translation… In S. Mesquita, M.K. Wiedlack, & K. Lasthofer (Eds.), IMPORT – EXPORT – TRANS¬PORT: Queer theory, queer critique and activism in motion (pp. 115-145). Vienna: Zaglossus. | ||||
| Leszkowicz, P., & Kitliński, T. (2005). Miłość i demokracja. Rozważania o kwestii homoseksualnej w Polsce. Kraków: Aureus. | ||||
| Lewinson, J. (1999). Słownik seksualizmów polskich. Warszawa: Książka i Wiedza. | ||||
| Linde, M. S. B. (1808). Słownik języka polskiego. Vol. 2, 2nd part. Warszawa: u autora. | ||||
| Lis, R. (2017). Lesbos. Warszawa: Wydawnictwo Sic! | ||||
| Lis, R. (2018a). Lesbos – poza polityką tożsamości. Mały Format, 11. Retrieved January 7, 2021, from http://malyformat.com/2018/11/lesbos-poza-polityka-tozsamosci/ | ||||
| Lis, R. (2018b). Lesbijka w cudzysłowie. Dwutygodnik 230. Retrieved January 7, 2021, from https://www.dwutygodnik.com/artykul/7638-lesbijka-w-cudzyslowie.html/ | ||||
| Mizielińska, J. (2006). Płeć, ciało, seksualność. Od feminizmu do teorii queer. Kraków: Universitas. | ||||
| Nadana-Sokołowska, K. (2014a). Literatura lesbijska. In M. Rudaś-Grodzka, K. Nadana-Sokołowska, A. Mrozik, K. Szczuka, K. Czeczot, B. Smoleń, A. Nasiłowska, E. Serafin, & A. Wróbel (Eds.), Encyklopedia gender. Płeć w kulturze (pp. 270-274). Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca. | ||||
| Nadana-Sokołowska, K. (2014b). Związki kobiet. In M. Rudaś-Grodzka, K. Nadana-Sokołowska, A. Mrozik, K. Szczuka, K. Czeczot, B. Smoleń, A. Nasiłowska, E. Serafin, & A. Wróbel (Eds.), Encyklopedia gender. Płeć w kulturze (pp. 596-599). Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca. | ||||
| Nastulczyk, T., & Oczko P. (2012). Homoseksualność staropolska. Przyczynek do badań. Kraków: Collegium Columbinum. | ||||
| Norton, R. (2002). The “Sodomite” and the “Lesbian.” In Rictor Norton, A critique of social constructionism and postmodern queer theory. Retrieved June 19, 2021, from http://rictornorton.co.uk/social22.htm#lesbian | ||||
| Nowak, T.Ł. (2020). Język ukrycia. Zapisany socjolekt gejów. Kraków: Universitas. | ||||
| Ritz, G. (1998). Niewypo¬wiadalne pożądanie a poetyka narracji (A. Kopacki, Trans.). In W. Bolecki & E. Kuźma (Eds.), Litera¬tura wobec niewyrażalnego (pp. 131-143). Warszawa: IBL PAN. | ||||
| Ritz, G. (2002a). Nić w labiryncie pożądania. Gender i płeć w literaturze polskiej od romantyzmu do postmodernizmu (B. Drąg, A. Kopacki & M. Łu¬kasiewicz, Trans.). Warszawa: Wiedza Powszechna. | ||||
| Ritz, G. (2002b). Literatura w labiryncie pożądania. Homoseksualność a literatura polska (A. Kopacki, Trans.). In G. Ritz. Nić w labiryncie pożądania. Gender i płeć w literaturze polskiej od romantyzmu do postmodernizmu (B. Drąg, A. Kopacki, M. Łu¬kasiewicz, Trans.) (pp. 52-63). Warszawa: Wiedza Powszechna. | ||||
| Rodzoch-Malek, J. (2012). W jaki sposób mówi się w polszczyźnie o homoseksualizmie i osobach homoseksualnych? Analiza leksyki na podstawie danych leksykograficznych i tekstowych [Unpublished doctoral dissertation] from http://depotuw.ceon.pl/handle/item/204 (7.01.2021). Warszawa: University of Warsaw. | ||||
| Słownik języka polskiego (1962). Vol. 4. (W. Doroszewski, Ed.). Warszawa: Wiedza Powszechna. | ||||
| Śmieja, W. (2010). Literatura, której nie ma. Szkice o polskiej “literaturze homoseksualnej.” Kraków: Universitas. | ||||
| Śmieja, W. (2015). Homoseksualność i polska nowoczesność. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. | ||||
| Śmietana, U. (2007). Lektury inności. In M. Dąbrowski & R. Pruszczyński (Eds.), Lektury inności. Antologia (pp. 214-224). Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa. | ||||
| Sobolczyk, P. (2015). Queerowe subwersje. Polska literatura homotekstualna i zmiana społeczna. Warszawa: IBL PAN. | ||||
| Świerkosz, M. (2014). W przestrzeniach tradycji. Proza Izabeli Fili¬piak i Olgi Tokarczuk w sporach o literaturę, kanon i feminizm. Warszawa: IBL PAN Wydawnictwo, Stowarzyszenie Pro Cultura. | ||||
| Tomasik, K. (2009). Homobiografie. Pisarki i pisarze polscy XIX i XX wieku. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej. | ||||
| Walczewska, S. (2000). Damy, rycerze i feministki. Kobiecy dyskurs emancypacyjny w Polsce. Kraków: Wydawnictwo eFKa. | ||||
| Warkocki, B. (2007). Homo niewiadomo. Polska proza wobec odmienności. Warszawa 2007: Wydawnictwo Sic! | ||||
| Warkocki, B. (2013). Różowy język. Literatura i polityka kultury na początku wieku. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej. | ||||
| Warkocki, B. (2014). Literatura homoseksualna (męska). In M. Rudaś-Grodzka, K. Nadana-Sokołowska, A. Mrozik, K. Szczuka, K. Czeczot, B. Smoleń, A. Nasiłowska, E. Serafin, & A. Wróbel (Eds.), Encyklopedia gender. Płeć w kulturze (pp. 263-265). Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca. | ||||