Rozstrzyganie sporów w oparciu o zasady dobra i słuszności versus orzekanie w „trudnych przypadkach” w świetle współczesnych koncepcji metaetycznych

Abstract

In the present paper, I argue against the claim that ex aequo and bono adjudication cannot be epistemically objective. I start with a survey of legal rules allowing the parties to resort to ex aequo et bono adjudication. Next, I argue that decisions taken on the basis of ex aequo et bono are not subjective for three main reasons. First, they have an analogous nature to decision making in hard cases. Second, theories of practical reasoning and hybrid expressivism provide a precise theoretical account of the mechanisms at stake. Third, the context of adjudication provides substantial constraints on judicial tasks.

W niniejszym artykule argumentuję przeciwko tezie o niemożliwości epistemicznej obiektywizacji orzekania ex aequo et bono. Najpierw dokonuję przeglądu regulacji prawnych dotyczących orzekania na zasadzie dobra i słuszności. Następnie argumentuję, że decyzje podejmowane na wspomnianej podstawie orzekania nie są subiektywne z trzech głównych powodów. Po pierwsze, struktura argumentacji prowadzącej do tego rodzaju decyzji jest analogiczna do struktury argumentacji w tzw. “trudnych przypadkach” (ang. hard cases). Po drugie, teorie praktycznego rozumowania oraz hybrydowego ekspresywizmu dostarczają ramy teoretycznej dla tego rodzaju mechanizmów decyzyjnych. Po trzecie, kontekst argumentacyjny dostarcza istotnych ograniczeń dla dyskrecji sędziego.