Aporia Phila z perspektywy teorii aktów mowy

Abstract

The aim of this paper is to analyze „possibility puzzle” presented by Shapiro (2011) in context of the conventionalism-nonconventionalism debate in speech act theory. Conventionalism claims that for every speech acts there is a pattern (convention) which determined illocutionary force. To perform a speech act felicity is to fulfill necessary and sufficient conditions for particular speech act. Nonconventionalism criticises a view that for every speech acts there are conventional pattern and hidden conditions, which are to be fulfilled. This view maintains conventional thesis for so-called stricte conventional speech acts (f.e. performatives), but negate using for all quantifier for so-called communicative speech acts, which aim is, in short, to express an intention and force someone to act by virtue of this intention. As in (Shapiro 2011), Phil said: in order for someone to have the power to make, change and apply rules, there has to be a rule that empowers someone to do so. This objection concerned „First Legislator” only from the conventional point of view on speech acts. If it can be maintained, that First Legislator’s speech acts may be nonconventional, then Phil’s argument is missed. In the end, I will emphases phenomena that only lawyers analyze „the very first speech acts” and for philosophers, a problem of f.e. „the very first question” is not so absorbing. 

Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie tzw. Aporii Phila (possibility puzzle) przedstawionej przez Shapiro (2011) w kontekście sporu konwencjonalizm-nonkonwencjonalizm w teorii aktów mowy. Konwencjonalizm utrzymuje, że dla każdego aktu mowy istnieje konwencja, która determinuje moc illokucyjną aktu. Wykonać w pełni fortunny akt mowy to spełnić wystarczające i konieczne warunki określone dla danego aktu mowy. Nonkonwencjonalizm krytykuje pogląd, że dla każdego aktu mowy istnieje określona konwencja oraz ukryte warunki, które należy wypełnić. Ten pogląd utrzymuje konwencjonalną tezę dla tzw. stricte konwencjonalnych aktów mowy (np. performatywów), ale neguje użycie duże kwantyfikatora dla tzw. komunikacyjnych aktów mowy, których celem w skrócie, jest wyrażenie pewnej intencji i zmuszenie kogoś poprzez jej wyrażenie do określonego postępowania. Jak w (Shapiro 2011) powiedział Lex: abyś mieć moc tworzenia, zmiany i stosowania reguł dla naszej wioski, musi istnieć jakaś reguła dająca tej osobie upoważnienie do tego. Ten zarzut dotyczący „Pierwszego Legislatora” jest zasadny tylko z perspektywy konwencjonalizmu. Jeżeli można utrzymywać, że akt mowy Pierwszego Legislatora może być nonkonwencjonalny, wtedy argument Phila jest nietrafny. Na końcu podkreślę następujący fenomen: tylko prawnicy analizują „pierwsze akty mowy”, natomiast dla filozofów problem np. „pierwszego pytania” nie jest tak absorbujący.