To clash with common sense and to patch up cultural holes: philosophical culture in the works of Leszek Nowak and Józef Niżnik

Krzysztof Abriszewski

Abstract


The article raises the question of cultural function of philosophy and acts of philosophizing. The argument that follows reinterprets Leszek Nowak’s and Józef Niżnik’s metaphilosophical theories as philosophical culture, i.e. the essential features of philosophy indicated by Nowak and Niżnik, are viewed as relatively common presuppositions about philosophy shared by philosophers (implicitly or explicitly). In this way, viewing philosophy as cultural game leads to the question of what kind of epistemological-cultural game philosophy would be. I address the question by referring to Andrzej Zybertowicz’s model of four types of epistemological-cultural games: reproduction, discovery, redefinition, and design. In the final part of the text, I follow Niżnik’s idea that the function of philosophy is to patch up cracks (which I dub “ontological holes) in human symbolic universe and briefly analyze two examples from history of philosophy of such breaks that lead to development of fully fledged philosophical stances.

Keywords


philosophizing; metaphilosophy; culture of philosophy; common sense; patch up cracks; ontological holes; human symbolic universe

Full Text:

PDF (Polish)

References


Abriszewski, K. 2013. Kulturowe funkcje filozofowania. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Augustyn. 2001. Wyznania. Tłum. ks. J. Czubaj, Warszawa: De Agostini Polska.

Berger, P. i Luckmann, Th. 1983. Społeczne tworzenie rzeczywistości. Tłum. J. Niżnik, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Brown, P. 1993. Augustyn z Hippony. Tłum. W. Radwański. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Cremona, C. 1993. Augustyn z Hippony. Rozum i wiara. Tłum. M. Serejska-Wróbel. Warszawa: Wydawnictwo Księży Marianów.

Foucault, M. 2005. Słowa i rzeczy. Tłum. T. Komendant, Gdańsk: słowo / obraz terytoria.

Kołakowski, L. 2000. Kultura i fetysze. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN SA.

Marquard, O. 1994. Rozstanie z filozofią pierwszych zasad. Tłum. K. Krzemieniowa, Warszawa: Oficyna Naukowa.

Mikurda, K. 2015. Nie-całość. Žižek, Dolar, Zupančič. Warszawa: PWN.

Morgan, E. 2010. Blizny po ewolucji: co nasze ciała mówią nam o pochodzeniu człowieka. Tłum. M. Danicka-Kosut, Warszawa: Anadiomene.

Niżnik, J. 1999. Arbitralność filozofii, Warszawa: IFiS PAN.

Nowak, L. 1998. Byt i myśl. U podstaw negatywistycznej metafizyki unitarnej. Tom I. Nicość i istnienie. Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo.

Plessner, H. 2004. Śmiech i płacz. Badania nad granicami ludzkiego zachowania. Tłum. A. Zwolińska i Z. Nerczuk, Kęty: Antyk.

Ricoeur, P. 1992. Zło. Wyzwanie rzucone filozofii i teologii. Tłum. E. Burska, Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.

Siemek, M. J. 1982. Filozofia, dialektyka, rzeczywistość. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Wallerstein, I. 2004. Koniec świata jaki znamy. Tłum. M. Bilewicz, A. Jelonek, K. Tyszka, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.

Zybertowicz, A. 1995. Przemoc i poznanie. Studium z nie-klasycznej socjologii wiedzy. Toruń: Wydawnictwo UMK.

Žižek, S. 2012. Less Than Nothing. Hegel and the Shadow of Dialectical Materialism. London, New York: Verso.

Žižek, S. 2014. Event. Penguin Books.


Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2018 Krzysztof Abriszewski